Tak
Concept en hypothese
Mijn hypothese draait om de waarde en betekenis van kunst, en hoe deze kan veranderen afhankelijk van de context en presentatie. In mijn werk wil ik onderzoeken wat kunst kan zijn, maar vooral wat het niet is. Een belangrijke vraag hierbij is hoe kunst een maatschappelijk probleem kan ondersteunen zonder een authentieke relatie met de werkelijkheid te hebben. Ik wil dit onderzoeken door een ‘ready-made’ kunstwerk te maken. Door een simpele handeling, zoals het stelen van een object uit de natuur, te koppelen aan kunst, stel ik de waarde van dat object en de context ervan ter discussie. Wat gebeurt er als je de waarde van iets ontneemt, en hoe kan ik dit onderzoeken binnen de kunst? Hoe kan het idee van “stelen” als daad bijdragen aan dit onderzoek?
Ik heb gekozen voor dit idee, omdat ik telkens zie hoe sommige beginnende kunstenaars werken maken en zich onderbouwen met het stelen van een maatschappelijk probleem. Zo bouwen ze op de serieusheid van het concept dat ze gebruiken zonder er nieuwe perspectieven er aan toe te voegen. Het is net een poster dat zegt, ‘’kijk mijn werk is waardevol, omdat er een serieuze maatschappelijke probleem aan vast zit’’. Ik wil tegen deze afneembare waarde in gaan door een goede onderbouwing te leren, waarom ik dit niet ‘’goed’’ vind of zelfs leren waarom het niet goed is.
Diefstal
De tak, oorspronkelijk een alledaags object uit de natuur, functioneert als een symbolische element in mijn werk. Door het uit de natuur te stelen en het als kunst te presenteren, onderzoek ik de conceptuele waarde die we een kunstwerk geven. Het stelen is niet alleen een fysieke handeling maar ook een conceptuele, die vraagt naar maatschappelijke stellingen. Ik wil de consequenties onderzoeken van de afwezigheid van de tak in het bos en de hypocrisie aantonen in het zoeken naar waarden voor persoonlijk gebruik, in plaats van respectvol met deze waarden om te gaan. Wat zou de tak voor de natuur hebben betekend als deze niet was weggehaald, maar respectvol verwerkt? Welke ecologische gevolgen heeft het wegnemen van dit object voor het bos? Wat voor conclusies kan ik trekken uit het wegnemen van waarde uit bestaande concepten? De tak vertegenwoordigt een niet-gemanipuleerde, natuurlijke waarde, die ik uit zijn context haal om de waarde die wordt gecreëerd door kunst en de handeling van stelen zelf te onderzoeken. Dit is het onderzoeksproces: waar ligt de lijn van wat kunst is, en wanneer wordt iets geen kunst meer?
Research: Wat is de waarde van een tak in het bos, en wat gebeurt er als we deze wegnemen?
Takken zijn veel meer dan simpele organische materialen in het bos; ze vervullen belangrijke ecologische functies. Wanneer een tak valt, biedt het een waardevolle bron van voeding voor de bodem door het organisch materiaal dat het aflevert tijdens het verrottingsproces. Dit draagt bij aan de verrijking van de bodem en ondersteunt de groei van nieuwe planten. Daarnaast helpt het de bodem te stabiliseren door erosie te voorkomen en bevordert het de waterinfiltratie, wat essentieel is voor het behoud van de bodemstructuur. Takken bieden ook onderdak en voedsel voor diverse organismen, van insecten en schimmels tot kleine zoogdieren en grotere dieren die afhankelijk zijn van het bos als hun leefomgeving.
De ecologische waarde van een tak is niet beperkt tot zijn directe impact op de bodem of de dieren, maar strekt zich uit tot de bredere dynamiek van het bos. De afname van deze takken kan de biodiversiteit negatief beïnvloeden door het verstoren van habitats en het verlagen van de voedselbronnen voor verschillende soorten. Door het wegnemen van takken onderbreek je de natuurlijke kringloop die essentieel is voor het voortbestaan van het bos als geheel.
Het wegnemen van een tak uit het bos verstoort niet alleen de ecologische balans, maar ontnemen we ook een essentiële bron voor de biodiversiteit en de gezondheid van het bos. De waarde van een tak ligt in zijn rol binnen het grotere geheel van het ecosysteem, en wanneer we deze ontnemen, heeft dat gevolgen voor de stabiliteit van het gehele systeem.
Conclusie
Het constant wegnemen van objecten zoals takken kan grote schade aanrichten. Het stelen van het concept van een maatschappelijk probleem verliest zijn kracht en waarde wanneer het niet oprecht en met respect wordt behandeld. Dit project onderzoekt hoe de waarde van een object niet alleen wordt bepaald door zijn fysieke eigenschappen, maar ook door het proces en de intentie erachter. Door de absurditeit te gebruiken van kunst, verken en onderbouw ik de vraag: wat maakt een kunstwerk werkelijk waardevol? Net zoals de waarde van een tak ligt in de manier waarop het wordt behandeld binnen het ecosysteem, ligt de waarde van kunst in de manier waarop we ermee omgaan en de betekenis die we eraan toekennen? Ik zou zeker zeggen van wel. De constante herhaling van kunstwerken die een probleem met dezelfde uitkomsten uitlegt of verteld is een waanzin waarbij de waarde steeds meer verwatert. Inplaats van het zelfde te vertellen, kunnen we kijken naar het versterken van deze concepten. Wat de waarde niet alleen versterkt maar ook zorgt voor een oprechte toevoeging aan je eigen werk.
Wraak
Het schilderij is een vertaling van de afwezigheid van waarde in kunstwerken. Het stelen van een concept kan een leegte creëren in het werk. Het is geen letterlijke weergave, maar een abstracte en symbolische weergave die de waarde van het gestolen object versterkt in de kunstcontext. Het schilderij maakt de waarde van de tak abstract en ongrijpbaar, wat het idee van kunst in zijn puurste vorm blootlegt: kunst bestaat niet alleen uit objecten, maar vooral uit de betekenis die we eraan toekennen. En wat als deze word geconfronteerd door een tegen reactie.
De performance is een onderdeel van dit werk, waarin ik de rollen van kunstenaar, curator en kunstveiling combineer. Symbolisch gezien draait de performance om de absurditeit van kunst en waarde. Door het publiek mee te nemen in het proces van het bepalen van de waarde van een object, wordt de relatie tussen kunst, waarde en betekenis onderzocht. Het moment waarop de tak uit het schilderij wordt "gestolen", symboliseert niet alleen de waarde van het object, maar ook de manier waarop we betekenis toekennen aan kunst en de processen die we eromheen creëren. De diefstal door de natuur vertegenwoordigt de weerspiegeling van het stelen van waarde, zonder het iets toevoegt. Deze waarde wordt niet alleen door mensen bepaald, maar ook door de samenleving en de plekken waar we die waarde vandaan halen.
Het doel van de performance is om het publiek te confronteren met de absurditeit van onze perceptie van waarde en betekenis in kunst, en tegelijkertijd de hypocrisie van onze denkbeelden over serieuze maatschappelijke onderwerpen. De natuur, die terugvecht, benadrukt de absurditeit van onze gedachten, alsof de natuur wraak kan nemen voor de acties van de mens. Hiermee geef ik symbolisch de natuur de mogelijkheid om onze acties te verzwakken, en dit versterkt de vraag: Hoe handelen we met de waarden die we iets toegeven.
Ik heb ontdekt dat zelfs binnen de absurditeit van mijn werk er diepgang te vinden is. Het hoeft niet altijd meer waarde te krijgen om betekenisvol te zijn; het gaat erom dieper te kijken naar de onderliggende vragen. Zoals ik ontdekte: ‘Je moet gewoon dieper kijken!’
